“Zafer” adlı otomobili hiçbir zaman Türkiye sokaklarında göremedik ancak üretiminin durdurulmasının ardında yatan, hâlâ nedeni tam olarak açıklanmayan sebepler olmasaydı belki de her şey daha farklı olabilirdi.
Günümüzde yerli otomobil deyince aklımıza gelen ilk isim Togg olsa da bundan yıllar öncesinde birçok başarılı ve başarısız otomobil üretimi girişimlerimiz olmuştu.
Bu girişimin ürünlerinden biri olan Zafer’in de üç farklı modelle piyasaya sürülmesi planlanıyordu ancak söylenen göre “baskılara dayanamamıştı”. Gelin, Zafer’in öyküsüne daha yakından bakalım.
Zafer, ilk başarısız otomobil girişimimiz değildi.
Daha önce, “Türkiye’nin ilk yerli otomobili” sıfatıyla tanıtılan “İmza”yı anlatmıştık. Onu da birazdan bahsedeceğimiz Zafer gibi, hiçbir zaman sokaklarda görememiştik. Tabii İmza’nın hikâyesi ve nedenleri çok daha başkaydı… İçeriğin detaylarını okumak isterseniz aşağıya bırakıyoruz:
“Türkiye’nin İlk Yerli Otomobili” Sıfatıyla Tanıtılan “İmza”yı Neden Hiç Sokaklarda Göremedik?
Ne yazık ki başarısız bir girişim olan Zafer’in öyküsü, 1960’lı yıllara uzanıyor.
Türk Otomotiv Endüstrileri A.Ş. (TOE), 1955 yılında OYAK bünyesinde kuruldu ve Türkiye’de yerli bir otomobil üretmenin ilk adımları için Volvo’yla iletişime geçti ancak henüz tanıtım bile bitirilemeden iptal edildi.
Bu başarısız denemenin ardından Türk Otomotiv Endüstrileri A.Ş., İngiliz Triumph ile bir ortaklık imzalayarak yeni bir başlangıç yapmaya karar verdi fakat bu karar da çok iyi sonuçlar doğurmayacaktı.
Zafer’i İsrailli üreticilere kaptırdık.
Adının “Zafer” olması planlanan bu otomobilin; ilk önce sedan modelinin daha sonra station wagon (aile tipi) ve pick-up modelleriyle piyasaya sürülmesi düşünülüyordu fakat bu projenin de tanıtımı bile yapılmadan iptal edildi. “Bazı kişilerin ve çevrelerin baskısı” dendi ancak nedenini tam olarak hâlâ bilmiyoruz.
1967 senesinde bu model, Triumph Zafer ismiyle, Autocars İsrail tarafından Haifa İsrail’de satışa sunuldu. Triumph, elindeki tasarımları kullanarak 1973 yılına kadar CKD koleksiyonu olarak Triumph Zafer’i üretmeye devam etti. Kısacası Zafer’i, İsrailli üreticilere kaptırdık da diyebiliriz.