Bugün iklim değişikliğini, global ısınmayı ve karbon salınımını birçok şeyin tetiklediğini biliyoruz. Lakin bunlardan bir adedinin SUV olarak da bilinen araçlar olduğunu biliyor muydunuz? Memleketler arası Güç Ajansı (International Energy Agency) tarafından yayınlanan bir rapora nazaran SUV araçlar, geçtiğimiz on yıldaki karbondioksit emisyonunun yükselmesindeki en büyük ikinci sebep.
2010 yılında satılan her beş araçtan bir tanesi SUV idi, bugün ise bu ortadan beşte ikiye çıkmış durumda. Ajans, yayınladığı raporda “Sonuç olarak şu an dünyada 200 milyondan fazla SUV bulunuyor. 2010’daki sayıya nazaran 35 milyon daha fazla” sözlerini kullandı. The Guardian’da yer alan habere nazaran “Eğer ki SUV şoförleri bir millet olsaydı, dünyadaki karbon salınımı sırasında yedinci sırada olurlardı.”
Statü sembolü
Peki, SUV araçları bu kadar alımlı kılan şey ne? SUV’lerin yükleri ve dizaynları, araçları yakıt bakımından daha az tasarruflu hale getiriyor. Yani satın alırken da kıymetli olan bu araçları, çalıştırması da değerli. Ayrıyeten yolcu araçlarına nazaran de daha hantallar. Birtakım bireyler yüksek araçlarda kendilerini daha inançlı hissediyorlar lakin yerçekiminin yükselen merkezi, SUV’leri devrilmeye daha meyilli hale getiriyor.
Birçok insan için SUV araçları bir statü sembolü. Doğal bu, hibrit ya da büsbütün elektrikli araçlar kullanan şahıslar için de geçerli. 2007 yılında Toyota Prius satın alanlar ile yapılan bir araştırmada, iştirakçilerin yarısından fazlası Prius almalarının sebebini, kendilerini “göstermesi” olarak açıkladı.
SUV araçların ne kadar yakıt tükettiği konusu, aslında araçtaki yolcu sayısına nazaran değişiklik gösteriyor. Örneğin içerisinde altı kişinin bulunduğu 16-mpg Chevrolet Suburban, içerisinde yolcu bulunmayan 52-mpg Toyota Prius’a nazaran kişi başına daha az yakıt yakıyor. Alışılmış tüm SUV’ler emisyona tıpkı derecede katkı sağlamıyor. Gazlı 4Runner, Mercedes G550 ya da Jeep Grand Chrokee ya da Nissan Armada’ya nazaran daha uzun aralıklar gidebiliyor.
Hâlihazırda SUV sahibi olanların karbon ayak izlerini en aza indirme talihleri bulunuyor. Örneğin bisiklet kullanmak ya da toplu taşımaları tercih etmek seçeneklerden kimileri. Ayrıyeten aracın yükünü azaltarak yakıt verimliliği yükseltilebilir, tekerlerin havası sistemli aralıklarla denetim edilerek yakıt iktisadı optimize hale getirilebilir.
Tabii olağan vatandaşlar haricinde devletler de bu cins araçlardan alınan vergileri arttırabilir ya da bu araçlar için alınan ehliyet fiyatları arttırılabilir. Ayrıyeten büyük şirketlerin sahipleri, devletlerin yöneticileri ve siyasetçilerin bu alanda atacakları adımlar, iklim değişikliğine müdahale konusunda olağan vatandaşların yapabileceklerinden çok daha fazla.