Devlet, yıl sonu için otomotivden ÖTV gelir hedefini yüzde 70 artırdı. Ancak matematiksel hesaplar, bu hedefin “ÖTV zammı olmadan dahi” çok rahat bir şekilde tutacağını ortaya koyuyor. İstatistiklere göre ÖTV’ye olası bir zamma gerek yok.
Türkiye’de satışa sunulan her şey, yakın zamanda zamlandı. Bunun nedeni ise KDV’nin yüzde 18’den yüzde 20’ye çıkarılması. Devlet, hazinenin para ihtiyacını vergileri artırarak karşılamaya çalışıyor. Bu bağlamda; Türkiye Cumhuriyeti hazinesine en çok katkıda bulunan vergi kalemlerinden bir tanesi de sıfır arabalardan alınan ÖTV.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), dün ek bütçe teklifinin onaylanmasına karar verdi. Bu onaylama ile kamuya ekstra 1 trilyon 119 milyar 514 milyon 513 bin lira ödenek sağlanmasına karar verildi. Öte yandan; teklif kapsamında bazı hedef tabloları da değişti. Bu bağlamda; Emre Özpeynirci’nin paylaşımına göre değişiklik yapılan kalemlerden bir tanesi de sıfır araba ÖTV’leriydi. Devlet, yılbaşında 203.6 milyar TL toplamayı hedeflediği ÖTV tutarını, yüzde 70 artırarak 346.5 milyar TL olarak revize etti.
Hedefin artırılması, ÖTV zammının habercisi olabilir mi?
Türkiye’deki vergi yükünün zaten çok fazla olduğunu herkes biliyor ancak matematik konuşmaya başladığı zaman insanın dudağı uçukluyor. Otomotiv dünyası ile ilgili önemli veriler sağlayan EBS Danışmanlık’tan Erol Şahin’in açıklamasına göre hükümet, yılın ilk beş ayında topladığı tüm vergilerin yüzde 10 kadarını sıfır arabalardaki ÖTV’den karşıladı. Öyle ki sadece mayıs ayında 34 milyar 985 milyon 898 bin TL ÖTV toplandı. Bu tutar, yılın tamamı için 125 milyar 99 milyon 482 bin TL olarak kayıtlara geçti. Yani hükümet, yılbaşında hedeflediği tutarın tam olarak yüzde 61,44 gibi ciddi bir bölümünü yılın ilk beş ayında çoktan topladı.
İşte bu istatistikler, her şeye zam gelen şu süreçte ÖTV için olası bir zamma ihtiyaç olmayabileceğini ortaya koyuyor. Zira döviz kuru ve enflasyondaki artışa paralel olarak, otomobil fiyatları da her geçen gün artıyor ve doğal olarak araçlardan toplanan ÖTV de yükseliyor. Burada şöyle basit bir matematikten bahsedebiliriz: Nisan ayında toplanan ÖTV, 28 milyar 302 milyon 487 bin TL olarak kayıtlara geçmişti. Bu tutar, mayıs ayında yüzde 23,61 artarak, 34 milyar 985 milyon 898 bin TL oldu.
Nisan-mayıs arasındaki artış yıl sonuna kadar sabit devam ederse, hedeflenen ÖTV’ye ne zaman ulaşılır?
Şimdi sizlerle basit bir matematik yapacağız. Bu matematikte, nisan-mayıs ayındaki durumun mayıs-haziran, haziran-temmuz gibi dönemlerde de sabit kaldığını düşünüp, ÖTV’nin yeni hedefe ne zaman ulaşacağına bakacağız.
| Dönem | Sabit koşullarda toplanan ÖTV |
|---|---|
| Nisan-Mayıs | 28.302.487.000 TL |
| Mayıs-Haziran | 34.985.898.000 TL |
| Haziran-Temmuz | 43.246.068.000 TL |
| Temmuz-Ağustos | 53.456.464.000 TL |
| Ağustos-Eylül | 66.077.535.000 TL |
| Eylül-Ekim | 81.678.441.000 TL |
| Ekim-Kasım | 100.962.720.000 TL |
| Kasım-Aralık | 124.800.018.000 TL |
Ocak-Mayıs 2023 döneminde toplanan toplam ÖTV tutarının 125 milyar 99 milyon 482 bin TL olduğunu zaten söyledik. Bunu yukarıdaki hayali tablo ile birleştirdiğimiz zaman, Ağustos-Eylül sezonunda toplam 322 milyar 865 milyon 447 bin TL ÖTV toplanacağını, bunun da 346.5 milyar liralık yıl sonu hedefini neredeyse tamamlayacağını gözler önüne seriyor. Eylül ayından itibaren toplanacak her ÖTV, hazineye ekstra para bırakacak. Burada, 307 milyar 441 milyon 179 bin TL gibi devasa bir paradan bahsettiğimizi söyleyelim.
Ancak bu olasılık, hem otomobil fiyatlarının hem de satış adetlerinin mevcut şekilde devam etmesi halinde geçerli. Satışların ya da artışların azalması, bu toplamın da gerilemesi anlamına geliyor ancak herhalukarda yıl sonu için hedeflenen tutarın ÖTV zammı gerekmeksizin tutturulacağı öngörülüyor.
