Formula 1 yarışı izlerken, en sert virajları bile yüksek hızlarla dönebilen pilotların elinin altındaki karmaşık tuş takımının ne işe yaradığını hiç merak ettiniz mi?
Saatte 370 km hıza ulaşabilen ve ortalama değeri 20 milyon euro olan Formula 1 (F1) araçlarının her parçası gerçekten de altın değerinde. F1 yarışı izlerken çoğumuzun en çok keyif aldığı açı ise yarışı pilotun gözünden izlediğimiz kask kamerasıdır. Şüphesiz kask kamerasından yarışı izlerken hepimizin aklına gelen ilk soru ise F1 direksiyonunda neden bu kadar çok tuş olduğu ve pilotların bu tuşlarla neler yapabildiğidir.
Gelin şimdi hep beraber, yetenekli bir pilotun 370 km hızla bile giderken, elinin altındaki bu karmaşık tuşlarla neler yapabileceğine göz atalım.
F1 araçları kendine has olduğu için doğal olarak her direksiyon aynı değil fakat direksiyonların benzer olduğunu rahatlıkla ifade edebiliriz.
- 2019 sezonunda takım arkadaşı olan iki Ferrari pilotu Charles Leclerc ve Sebastian Vettel’in direksiyonları. Farkları görebiliyor musunuz?
F1 pilotlarına sürücü yerine pilot denmesinin altında yatan sebep, hem yüksek hızda araç kullanmaları hem de direksiyonlarının arabadan çok, uçak direksiyonuna benzemesidir. Her takımın kendine has direksiyon tasarımı şöyle dursun, aynı takımdaki pilotların bile farklı direksiyonları vardır. Bu özel tasarım direksiyonlar, pilotların kendilerini en rahat hissedecekleri şekilde tasarlanır.
Her pilotun direksiyonunu inceleyebilecek kadar vaktimiz olmasa da F1-75’e yakından bakmamız, eminiz ki hepimizin bu konudaki merakını giderecektir.
Yukarıdaki görselde F1’in en köklü takımlarından biri olan İtalyan devi Scuderia Ferrari’nin 2022 yılında tasarladığı ve o sezon kullandığı Ferrari F1-75 aracının direksiyonu. Her ne kadar direksiyona ön taraftan bakınca belli olmasa da pilotların en büyük güçlerinden biri olan DRS tuşu, direksiyonun arka tarafında yani pilotun elinin tam altında duruyor.
Direksiyonun ortasında bulunan LCD ekran ise haberleşme bildirimleri ve aracın durumu başta olmak üzere daha pek çok bilgiyi adeta ışık hızında pilota iletmektedir.
Peki ya bu mucizelerle dolu F1 direksiyonunun şekli neden alışageldiğimiz direksiyondan daha farklı?
- F1 direksiyonlarının zaman içindeki değişimi.
Günümüzdeki araçlarda direksiyonlar tam tur dönmeyi sağlayabilmek amacıyla daire şeklindedir fakat F1 araçlarının tam tur dönmeye ihtiyaçları olmadığı için bu şekilde bir direksiyona ihtiyaçları yoktur. F1 araçlarının direksiyonları, pilotların diz mesafesinden de tasarruf edebilecekleri şekilde, araçta yer avantajı sağlamaya yönelik tasarlanır. Ayrıca yine bu tasarım, iki elle daha rahat bir kavrama imkanı sunar.
Kaza anında pilotun araçtan ne kadar çabuk çıkabileceği, direksiyonun ne kadar kolay çıkarılabileceğine bağlı.
F1 yarışları izlerken, yarış sonunda pilotların araçtan inmeden önce direksiyonu çıkartıp aracın üzerine koyduğunu görüyoruz. Aslında pilotlar bunu her seferinde yapmak zorunda çünkü direksiyonu takılı F1 aracından inmek neredeyse imkansızdır. Bundan ötürü F1 araçlarının direksiyonları kolayca sökülebilecek şekilde tasarlanır.
Peki ya sizler F1 araçlarının direksiyonları ve işlevleri hakkında neler düşünüyorsunuz?