Düşünsenize, yolda giderken herkesin dönüp tekrar tekrar baktığı, şık ve etkileyici bir arabaya sahipsiniz. Gözler, jantlarınızdan ve lastiklerinizden ayrılmıyor. Bunun estetik açıdan daha büyük fark yarattığını düşünseniz de performansa ve yakıt tüketimine olan etkisini biliyor musunuz?
Otomobil tasarlayan mühendisler, araçlara hangi ebatlarda tekerlek takılacağına karar vermek ve bununla beraber şanzıman oranını ayarlamak için lastik üreticileri ile temas hâlindedir. Yani aracınızdaki lastikler ve jantlar, sandığınızdan daha fazlası ile orada duruyor.
Jantlarını büyütenler ya da büyütmeyi düşünenler için bu işlemin tüm artılarını ve eksiklerini ele alıyoruz.
Jant büyütme işlemi neden yapılıyor?
Aracın orijinalinden daha büyük çapta jantlar kullanmak, aracın daha çekici bir görünüm kazanması ve daha iyi yol tutuşu için araç sahipleri tarafından sıklıkla tercih edilen bir yöntem.
Büyük jantlar, lastiklerin yanak yüksekliğini azalttığından daha da sert bir sürüş hissi verir. Ayrıca büyük jantlar ile daha geniş lastikler kullanıldığında aracın yol ile temas eden lastik yüzey alanı artar ve bu da kuru/ıslak zeminlerde daha iyi çekiş sağlar.
Tüm bunları bilerek jant büyütme yapanlara, söyleyeceğimiz başka detaylar da var.
Büyük jantlar, yakıt tüketimini olumsuz yönde etkiler.
Jantların boyutu arttıkça ağırlığı da artar. Ağır jantlar da aracın daha fazla enerji harcamasına neden olur çünkü motorun hem jantları hem de aracı hareket ettirmek için daha fazla güç sarf etmesi gerekir.
Özellikle şehir içi sürüşlerde, sık durup kalkmalar jantların ağırlığını daha belirgin hâle getirir ve bu da yakıt tüketimini yüzde 10’luk bir düzeyde arttırabilir. Ancak bu etkinin kullanılan jant ve lastik türüne göre değişiklik gösterebileceği de unutulmamalı.
Hız göstergeniz doğruyu göstermez.
Farklı lastik ebatlarına geçmek basit gibi dursa da bu araçlar için o kadar kolay değil. Büyük jant ve lastikler, araç hareket hâlindeyken daha yüksek bir çevreye ve daha az dönüşe sahiptir. Bu da hız göstergesinde hatta kilometre sayacında sorunlara neden olur.
Yani sizin aslında hız göstergesinde gördüğünüz gerçeği yansıtmaz çünkü lastiklerin yavaş dönüşü hız göstergesine de aynı yavaşlığı yansıtır.
Bunun için aracın bilgisayarını güncellemeniz gerekebilir ancak her aracın Elektronik Kontrol Modülüne erişim sağlanamadığını da bilmelisiniz.
Performans açısından, büyük jantlar bazı avantajlar sunabilirken konforu da düşürebilir.
Daha büyük ve geniş jantlar, daha fazla yol tutuşu ve stabilite sağlayarak viraj alma kabiliyetini artırabilirken jantların ağırlığı, aracın hızlanma süresini olumsuz yönde etkileyebilir.
Aracın genel sürüş konforunu düşürmesi ise süspansiyon sistemi üzerine daha fazla yük binmesinden kaynaklı. Bu durum ayrıca daha fazla yol gürültüsünü de ortaya çıkarabiliyor. Jant büyüklüğünün performans üzerindeki etkilerinin, aracın tipine ve kullanılan lastiklerin özelliklerine göre farklılık gösterebileceğinin de altını çizelim.
Arabalardaki ‘Süspansiyon’ Tam Olarak Nedir, Ne İşe Yarar? Böyle Bir Sistem Olmasaydı Sonuçlarını Düşünmek İstemezdiniz!
Fren performansı da etkilenenler arasında.
Büyük jantlar, fren diskinin boyutunun artırılmasına izin vererek frenleme kapasitesini potansiyel olarak artırabilir. Ancak ağır jantların daha fazla dönme kütlesini durdurmak için daha fazla güç gerektirmesinden kaynaklı frenleme sürecini zorlaştırması da muhtemel. Bu da özellikle acil durumlarda fren mesafesini uzatabilir.
Jant büyütmenin maliyete olan etkisi
Daha büyük jantlar için özel olarak tasarlanmış lastikler genellikle daha pahalıdır ve seçenekler sınırlıdır. Ayrıca büyük jantlar genellikle standart lastiklerden daha hızlı aşınabileceğinden lastik değişim sıklığı dolayısıyla uzun vadede bakım maliyetleri de artar.
Jant büyütmek, aracınızın görünümünü kesinlikle daha iyi hâle getirebilir. Ancak yakıt tüketiminden performansa kadar pek çok noktada düşündüren etkileri de var. Karar vermeden önce bu değişikliğin işlevselliği ve ekonomisi üzerindeki potansiyel sonuçları göz ardı etmemeniz gerek.
